हरेक वर्ष वैशाख शुक्ल पूर्णिमाका दिन संसारभरि मनाइने बुद्ध जयन्तीले मानवता, अहिंसा र शान्तिको सन्देश फैलाउने अवसर प्रदान गर्छ । यस दिनलाई भगवान गौतम बुद्धको जन्म, बुद्धत्व प्राप्ति र महापरिनिर्वाणको स्मृतिमा विशेष दिनको रूपमा मनाइन्छ ।

बुद्ध धर्मका अनुयायीहरूका लागि मात्र नभई सम्पूर्ण मानव समाजका लागि यो दिवस निकै महत्वपूर्ण छ । गौतम बुद्धको जन्म लुम्बिनीमा भएको थियो, जुन अहिले नेपाल राष्ट्रको ऐतिहासिक र धार्मिक गौरवको प्रतीक बनेको छ । बुद्धले हिंसा र द्वेषको विरुद्धमा अहिंसा, करुणा र सह-अस्तित्वको मार्ग देखाउनुभयो । उहाँले व्यक्तिको मुक्ति उसैको कर्म र चिन्तनमा आधारित हुन्छ भन्ने शिक्षा दिनुभयो ।
"धर्म चक्र प्रवर्तन" गर्दै संसारलाई चार आर्यसत्य र अष्टाङ्गिक मार्गका माध्यमबाट दुःखमुक्त जीवनतर्फ अग्रसर हुन प्रेरित गर्नुभयो । बुद्ध जयन्तीको दिन नेपालमा विशेष कार्यक्रमहरू आयोजना गरिन्छ – लुम्बिनी, स्वयम्भू, बौद्धनाथ लगायतका स्तूपाहरूमा विशेष पूजा, दीप प्रज्वलन, धम्म प्रवचन र सामूहिक ध्यान कार्यक्रमहरू सञ्चालन हुन्छन् । यस दिनले हामीलाई आत्मचिन्तन गर्न, अहंकार र द्वेषबाट मुक्त भएर करुणा र मैत्रीपूर्ण जीवनशैली अंगाल्न प्रेरित गर्छ ।
आजको सन्दर्भमा जब विश्व अशान्ति, द्वन्द्व र भौतिक लालसाले ग्रसित भइरहेको छ, बुद्धका शिक्षाहरू झनै सान्दर्भिक बनेका छन् । शान्ति, सत्य र सहिष्णुताको मार्ग अवलम्बन गरेर मात्र हामी समुन्नत समाज निर्माण गर्न सक्छौं । बुद्ध जयन्ती केवल एक धार्मिक पर्व होइन – यो चेतनाको पुनरुत्थान हो, जसले हामीलाई मानवता र सह-अस्तित्वको मूल मन्त्र सम्झाइरहन्छ । शान्ति रहोस्, प्रेम फैलियोस् – बुद्ध जयन्तीको सबैमा शुभकामना ।