जब जीवनमा निराशाको धूलो चढ्छ, आशाको दीप निभ्छ, त्यति बेला नवरात्रि आउँछ, आत्मामा नयाँ उज्यालो बोकेर । यो पर्व केवल नौ दिनको अनुष्ठान मात्र होइन, आत्मबल पुनः जागरणको सन्देश पनि हो । प्रत्येक दिन देवीको आराधना भनेको आफ्नै आत्मामा सुतेका शक्ति बीजहरूलाई तातेको घाम देखाउनु हो ।
चण्डी पाठ : आत्म जागरणको दिव्य यात्रा
दुर्गा सप्तशती अथवा चण्डी पढ्दा हामी केवल असुरवधका कथा मात्रै सुनिरहेका हुँदैनौँ, बरु आफ्नै अन्तरमनको युद्ध पनि देखिरहेका हुन्छौँ । महिषासुर केवल पुरानो दैत्य होइन, ऊ हाम्रो आलस्य हो, अहङ्कार हो, अज्ञान हो । चण्डीका प्रत्येक श्लोकले भन्छ, "जसरी देवीले असुरलाई ढालिन्, त्यस्तै तिमीले पनि आफ्ना दुर्बलतालाई ढाल्नुपर्छ ।" यसैले चण्डीपाठ केवल धार्मिक कर्मकाण्ड होइन, जीवनलाई सत्यतर्फ मोड्ने साहित्यिक–दार्शनिक ग्रन्थ हो ।
मन्त्रको स्पन्दन : आत्मशुद्धि र सामूहिक ऊर्जा
चण्डीपाठ हुँदा मन्त्रको उच्चारण केवल कानले सुन्ने ध्वनि मात्र होइन, त्यो आत्माले भोग्ने कम्पन पनि हो । धूपको सुवास, दीपको उज्यालो र मन्त्रको ध्वनिले वातावरणलाई यस्तो बनाउँछ, जहाँ नकारात्मक ऊर्जा हराउँछ र शुभशक्ति वास गर्छ । यसरी पाठले व्यक्तिगत आत्मामा धैर्य भर्छ, समाजमा उत्साह भर्छ, अनि सामूहिक चेतनामा उज्यालो फैलाउँछ ।
आजको सन्दर्भमा नवरात्रि
आजको भौतिक दौडधुपमा मानिस जित खोज्छ; पदमा, धनमा, शक्तिमा । तर नवरात्रि भन्छ, "साँचो विजय आत्मिक हो; बाह्य होइन, भित्री हो ।" चण्डीपाठले सम्झाउँछ, "असली महायुद्ध आफैँसँग हुन्छ । जब हामी लोभलाई हराउँछौँ, अहंकारलाई दबाउँछौँ, अज्ञानलाई हटाउँछौँ । त्यो दिन नै हाम्रो विजय हुन्छ ।"
निष्कर्ष : शाश्वत प्रभाव
नवरात्रि केवल पर्व होइन, आत्मदर्शनको अवसर पनि हो । चण्डी केवल कथा होइन, जीवनको मार्गदर्शन पनि हो । आज पनि दुर्गा सप्तशतीको ध्वनिले समाजलाई स्मरण गराइरहेको छ,
* प्रकाश अन्धकारलाई हराउँछ
* सत्य असत्यलाई जित्छ
* आस्था निराशालाई डुबाउँछ
नवरात्रि त्यसैको उत्सव हो, आत्माभित्रैको अजेय शक्तिको जयगान ।। ॐ ।।
👉 यहाँहरू सम्पूर्णमा नवरात्रि तथा विजयादशमीको हार्दिक मङ्गलमय शुभकामना 🌹🌹
